No tempo que vai desde a constitución da Asociación de Amigos do Couto Mixto a hoxe, viñemos realizando unha actividade continuada, ininterrompida, que sirveu para que aquela “República esquecida” sexa unha “Repúblicos de soños”. Petamos en tódalas portas e a todos lles pedimos colaboración para redescubir unha historia ben singular. Aos poucos fomos retirando a frouma que cubría ese período longo de tempo deses tres pobos arraianos coñecidos polos mixtos. Fixémolo con contancia e tempero. Velaí están os resultados: milleiros de páxinas escritas sobre o Couto Mixto –publicacións, documentais, reportaxes de prensa...-, traballos de reacondicionamento do vello Camiño Privilexiado, as iniciativas lexislativas dos parlamentos de Galicia, Europa e Congreso dos Deputados, cursos convocados polas univesidades galegas e portuguesas e, sobre todo, a emoción que fomos capaces de contaxiar a milleiros de galegos e galegas.
No meu libro “Couto Mixto. Unha república esquecida”, digo que o mito desa república é unha realidade na literatura creativa galega. Pero é moito máis: é unha realidade territorial histórica para a que olla toda Galicia con admiración. Agora quédanos seguir traballando para que as institucións públicas argallen proxectos cobizosos que fagan destas terras arraianas un mundo habitable e cómodo, para que os seus moradores poidan disfrutar dos mesmos servizos e benestar social que teñen outros pobos.
O “Xuíces Honorarios” que vímos de nomear este ano son un expoñente das moitas esperanzas que temos postas na reconstrución da historia e no futuro das súas xentes.
Luís M. García Mañá.
Presidente da Asociación de Amigos do Couto Mixto